De geschiedenis van drop

Zoethoutwortelextract (van de Glycyrrhiza glabra; Grieks: glukos=zoet + ryca=wortel) is een belangrijk ingrediënt, zo niet het hoofdbestanddeel, van drop. Het kan bogen op een zeer oude historie, want sinds mensenheugenis wordt het geprezen om zijn helende eigenschappen en als medicament gebruikt.

Het is onbekend wie de allereerste dropeter was, maar in Nippur, de toenmalige heilige (hoofd)stad van het ooit Babylonische Rijk, hebben opgravingen geleid tot de ontdekking van een versie van Genesis, gedateerd 7000 v.Chr. Hierin komt de zoethoutwortel als middel voor, samen met kaneel en anijszaad, ter bestrijding van de pest. Toen anno 1923 Toet-Ankh-Amon's graftombe (1358 v.Chr.) werd gevonden, was deze nog in geheel ongeschonden staat. Na de opening ervan werden zeer grote hoeveelheden zoethoutwortel aangetroffen. De werking werd kennelijk zo op prijs gesteld dat men vond dat de 'drop' ook in het hiernamaals aanwezig moest zijn.

In de Chinese oudheid werd zoethoutwortel genoemd als één van de topingredienten in de Shen Nung Pen Ts'ao King die op het lijf een goddelijke invloed zou hebben en bijdragen aan een langer leven. In een oude tekst uit 650 v.Chr., in Babylonisch-Assyrisch spijkerschrift, wordt de zoethoutwortel geroemd als geneesmiddel tegen hoest en, toegepast in een zalfje, tegen infectie. Drop wordt eveneens genoemd in het document Demotic Magical Papyrus of London and Leiden dat stamt uit de tijd van de Romeinse keizers. Zowel in de geschriften van 'Vader der Geneeskunde' Hippocratus 500 jaar v.Christus, als in de essays van de Griekse filosoof en be- roemde plantkundige Theophrastus (300 v.Chr.) wordt over de helende werking van zoethoutwortel geschreven. Het heeft een slijmoplossende werking, inderdaad.

Het was de Skythen (625 v.Chr.) al bekend dat zoethout de dorst lest. Krijgers konden het, zo wil het verhaal, twaalf dagen zonder verder drinken uithouden wanneer ze zoethoutwortel en kaas van merriemelk gebruikten. Ook heerser Alexander de Grote liet zijn manschappen tijdens zijn vele oorlogen op zoethout sabbelen.

Een manuscript, op berkebast geschreven in Sanskriet, gedateerd 360 v.Chr., geeft enig inzicht in de oude geneeskunde der Hindoes. In de diverse receptuur komt relatief vaak zoethout voor. Wie er belang in stelt: "Een man die zoethout gemengd met geklaarde boter ende honing drinkt, gevolgd door melk, en die zich van de omgang met vrouwen onthoudt, zal honderd jaar leven." Mocht die laatste beperking op onoverkomelijke bezwaren stuiten; er bestaan ook recepten die zonder deze restrictie een hoge leeftijd garanderen. India's grootste profeet, Brahma, zou gebruik hebben gemaakt van de genezende eigenschappen van 'drop'.

De oudste Nederlandse publicatie over drop is het leerdicht 'Der Natueren Bloeme' van Jacob van Maerlant uit de 13e eeuw. Deze auteur noemt de zoethoutwortel als middel tegen aandoeningen van de luchtwegen in het algemeen en hoesten in het bijzonder. Omdat er in die tijd nog geen suikerwerkindustrie bestond (suiker was een exotisch en dus kostbaar artikel; het algemeen gebruikt zoetmiddel was honing) moet men zich realiseren dat in alle tekst van voor de 17e eeuw waarin over 'drop' wordt gesproken, het om de zoethoutwortel of het zoethoutextract gaat. En niet om iets wat lijkt op ons moderne zoetwaar. Door de eeuwen heen veranderde het karakter van drop, doordat men er zouten, menthol, honing, salmiakzout en andere (natuurlijke) smaakstoffen aan toe ging voegen.

Napoleon schijnt kisten vol drop op zijn veldtochten meegenomen te hebben om zijn chronische maagpijnen te verzachten. Er wordt van hem gezegd dat zijn tanden zwart zagen omdat hij de ganse dag op zoethout sabbelde. Hij kende ook de dorstlessende werking van de lekkernij, die daarom tot de standaarduitrusting van zijn garde- soldaten behoorde. Alleen in geval van waterschaarste mocht, en dan uitsluitend met toestemming van de bevelvoerende officier, van de drop worden gegeten. Overigens zou uit autopsie zijn ge- bleken dat Napoleon uiteindelijk aan maagkanker stierf...

Zoethout hoorde in eerste instantie thuis bij de apotheker, die het gebruikte om zijn bittere pillen te vergulden. Pas vanaf de 18e eeuw werd het suikerwerk gemeengoed. In 1731 slaagde Italiaan Giorgio Amarelli erin om het sap uit de zoethoutplantwortels tot drop te verwerken. In 1760 maakte apotheker George Dunhill drop-artikelen en verkocht ze als medicijn tegen infecties, ver- koudheid en maagzweren.

Overal in Nederland kun je vandaag de dag drop kopen, in alle denkbare soorten, maten en smaken. Buiten Nederland, zoals in de Zuidelijke landen, kent men over het algemeen geen drop. In bijna alle landen moet snoep zoet en mooi gekleurd zijn. Zwart en zout worden niet op prijs gesteld. Er wordt beweerd dat wij zo gek zijn op drop omdat ons land aan de kust ligt; daarom houden wij ook van allerlei andere zoute zaken (zoals haring). Misschien is dat wel zo; en dat verklaard dan ook de dropliefde van Scandinavië en Groot-Brittanië.

Salz-Diamanten minis

Een kleurrijk zakje 'zoute diamanten' uit Duitsland, van RedBand. Met een wit madeliefje op de voorkant, want "ohne Farbstoffen". Maffe vorm hebben deze dropjes en dan niet zozeer de ruitvorm, maar wel dat gat in het midden. De licht opbollende dropjes zijn een beetje taai en zeker niet meteen door te bijten (tandenplak- factor: 8). Als het suikerzoet eraf gesabbeld is, openbaart zich de ondefinieerbare lichtelijk hartige volzoete wegsmeltdrop smaak. Maar zóut? Nee, niet bepaald.

Eindoordeel: 7,5.

Foundry workers

Folder 'Menstruatiepijn'

In bovenstaande officiële folder over 'menstruatiepijn' (zoals die bij apotheek te vinden is), staat de volgende tekst: "Uitblijven van de menstruatie kan wijzen op zwangerschap. De oorzaak kan ook zijn: stress, te snel afvallen, te veel lichaamsbeweging, een hormo- nale stoornis, te veel drop eten of overgewicht." Ahum, werkelijk? En beste apotheek; wat is dan 'te veel'?

Salmiakkikkers

Het woord is een beetje als mississippi: 'salmiakkikkers', oftewel: hoeveel K's zitten er in salmiakkikker? Er zitten in ieder geval 180 grammen aan salmiakkikkers in één zakje, en voor maker Kindly's valt dit onder de noemer "Oud Hollandsch Snoep". Afbeelding van een fijn roodwitblauw tulpje en het niet nader verklaarde en dus enigszins mystieke getal '1930' erbij - waarschijnlijk om het 'oud hollandsch' verder uit te beelden - en de vormgeving is af. Hebben salmiakkikkers iets met 1930 te maken? Of met tulpen? Schijnbaar, of dat wordt ons althans bij deze ingepeperd, eh, ingesalmiakt.

De bepoederde reliëfkikkertjes ruiken in ieder geval sterk naar zwartwit en geven qua smaak ook direct een stevige salmiakhit af. Mjam. De drop zelf is meer een karamel en dus zoeter. De kikkers laten zich in schilfers versplinteren om daarna tot karamelgruis vermalen te worden (tandenplakfactor: 6). Dit alles eindigt in (te) suikerzoet, maar omdat de volgende kikker weer lekker hoog inzet met een salmiakkick, komt het leegeten van zo'n zak vreemdsoor- tig 'full circle'.

Eindoordeel: 8,5.

Griotspinnen

Griotspinnen, absoluut niet te verwarren met grotspinnen... Van CandyPoint, de zoetwaren groothandel uit Enschede (nóóit van gehoord, maar daar hangen hun puntzakken dan - à €1,49 - in de Attent Supermarkt). Voor arachnafobici zijn deze dropjes mogelijk wat te levensecht; is dat echt wel suiker of zijn het misschien toch haartjes? En is die spin ècht maar een dropje of is 'tie misschien toch een stukje verschoven?!

Bij eerste beproeving natuurlijk zóet! En TAAI: je kiezen krijg je er niet in (tandenplakfactor: niet te bepalen)! En terwijl het dropje uitnodigt tot verdere pogingen het door te bijten (wat niet goed zal lukken), onderwijl de suikerkorrels eraf sabbelend, komt er meer en meer salmiakpit door de zoete smaak heen. Tot doorbijten niet meer nodig is omdat de drop al is weggesmolten. De spin neemt afscheid met een laatste salmiakstoot, die niet in de nasmaak blijft hangen.

Eindoordeel: 8,5.

Hard rock

Heimweh?

Die Zwiebeln?

Sind sie zu stark, bist du zu schwach

Zoethoutdrop (Kindly's)

Een stazak van Kindly's, met edelmetaalprint en de tekst "Royaal Genieten", dat er nèt even stijlvoller uitziet dan de doorgaans simpele plastic zakjes met witte tekstbalk achterop. De associatie met het koningshuis is gelegd, niet in de laatste plaats door die afbeelding van een kroon, hoewel de fabrikant uiteraard nergens daadwerkelijk spreekt van een mogelijk hofleverancierschap.. Zoethoutdrop dus, als in subtiel bepoederde licorice staafjes met lichtbruine kern. De omhulling van melassedrop geeft een bittere smaak, die relatief snel wordt weggevaagd door de zachte vulling met lekkere zoethoutsmaak (tandenplakfactor: 7). Het poeder van zoethout geeft een prettig puur smaakaccent. Jammer van die bit- tere licorice.

Eindoordeel: 7,5.

Klein snoepje - Grootse smaak

Teruggevonden:

De volle smaak van vroeger! (Oeries)

Papabubble dropsnoep

Papabubble zegt "met simpele ingrediënten als suiker, glucose en water de mooiste creaties te maken". De snoepjes worden midden in de winkel (te Amsterdam: Haarlemmerdijk 70 en Staalstraat 16) handgemaakt van inderdaad louter de meest pure ingrediënten "en veel liefde". Er worden voldoende (verse en versere) snoepjes ter proeving aangeboden en tussen de zakjes met de meest artistieke creaties hangt zowaar een variant met 'drop'smaak (140g €5). Deze zwarte dropkaramels, afgestoken 'kussens' van een lange staaf, zijn rijkelijk met salmiak bepoederd. Dit vleugje zoete beertjes salmiak is snel weggesabbeld, waarna het snoepje even een beetje bitter is maar daarna vooral naar kermisdrop smaakt (tandenplakfactor: 8). De afgebeten karamelflinters versplinteren tussen de kiezen en in het suikerzoet overheerst een prettige, sterke dropsmaak die niet zoethout is en niet salmiak, maar 'gewoon' drop (extract).

Eindoordeel: 8,5.

Lakritz Mix (Trolli)

In Duitsland, veel meer dan in België, zijn ze toch ook wel van de drop. En fabrikant Trolli van aldaar (Fürth) komt met interessante dropjes die sterk lijken op de droppen van Matthijs. In het paars- roze zakje met gemengde drop 'Lakritz Mix' (website: "ein Highligt für Lakritz-Fans mit gewohnt weichem Trolli-Biss und typischen Lakritz-Würze") zitten vijf zeer verschillende dropjes..

De grote smiley's blijken niets meer of minder dan de eerder vol euforie ontdekte Giegels: 9,5. De kleinere lachebekjes zijn wat dikker en ook wat steviger (tandenplakfactor: 7). Hun smaak is prettig zoethoutzoet, eindigend in een verrassende salmiakhint vlak voor volledig doorslikken: 8,5. De gehoornde mefisto's ('el diablo') lijken daar weer op, maar zijn wat elastischer van textuur en hebben een wat kruidigere zoetsmaak. Met wel weer de nadruk op zoethout. Oók erg goed dus: 8,5. De vorm van de lange slungel met de 'twistflex' benen slaat eigenlijk nergens op, maar als daarna blijkt dat het dropelastiek betreft die zich slechts met moeite laat afhappen, klopt de vormgeving dan toch eigenlijk weer wel. Deze slungel (tandenplakfactor: 6) is glibberig elastisch en heeft een hele prettige subtielzoete smaak die erg lijkt op die van trekdrop en daar in ieder geval niks voor onderdoet: 8,5. En dan is daar nog die bijzondere 3d dropdrol. Deze is qua smaak de minste van de vijf, want minder uitgesproken. Maar als je de dropdrol zou ver- gelijken met het klassieke kokindje komt die eerste er toch beter van af: 8,0.

Een interessant zakje gemengde drop dus, waarin alle dropjes ook afzonderlijk hoog scoren in lekkere smaak. Wat voor die loutere euro een absolute knaller mag heten.

Eindoordeel: 9,0.

Honingdrop (AH, suikervrij)

Suikervrije drop ligt de laatste tijd rijkelijk vertegenwoordigd in de schappen van supermarkten als Albert Heijn; en ook van het eigen huismerk. Voor €0,99 koop je bijvoorbeeld 100 gram 'suikervrije honingdrop'. Deze glimmendzwarte droppen met de taai-elastische consistentie van Arabische gom, zijn vormgegeven als koalaberen in diverse (in ieder geval zes verschillende) lieve poses. Voor de herkenbaarheid was het handiger geweest als de grootgrutter deze dropjes honingkoala's of iets dergelijks had genoemd. Het aantal kilocalorieën is opvallend laag (slechts 120kcal/100g), zelfs voor suikervrije drop. Uit de tabel met voedingswaarden blijkt dat een dropje vooral uit polysacchariden (48g koolhydraten) en vezels bestaat. En toch is de smaak daar niet meer. Want hoewel vooral de textuur opvalt (tandenplakfactor: 8), geven de honingkoala's toch ook een volle dropzoete smaak af. Die inderdaad (heel) in de verte aan honing doet denken; maar wat wil je met slechts 0,1% honing... Er is elders op de markt bijvoorbeeld ook drop met 42% honing te vinden, maar die is dan natuurlijk níet suikervrij!

Eindoordeel; 8,0

NordFresh - liquorice flavour

Vijf rollen mentos-namaak maar liefst, voor slechts €0,85. Bij Lidl. Van een maker die zichzelf 'noordfris' noemt. De "chewy sweets" oftewel kauwdragees, zijn zo'n overduidelijke discountversie dat verdere tekst op de verpakking feitelijk overbodig is geworden. In elk van de vijf rollen zitten twaalf bolle dragees die van bovenaf gezien nèt niet rond zijn en nèt niet vierkant. Net zoals bij het ori- gineel, kraken de kiezen met aan moeiteloos grenzend gemak door de witte coating. Om daarna afgeremd te worden door de taaie vulling met zoethoutsmaak. Al ras gaat het stukkauwen van het dropje makkelijker (tandenplakfactor: 6). De smaak is afwisselend drop - fris - salmiakkerig - menthol/pepermunt, waarna de dragee als het ware weggesmolten blijkt. Knap nagemaakt en in zichzelf prima, maar omdat het niet het origineel is:

Eindoordeel: 8,0.

Türkisch Pfeffer

Het grappige, met fez getooide vuurspuwmeneertje op de zwarte voorkant van deze zak origineel Deense salmiakbonbons - met de parodoxale naam 'Turkse peper' - zegt natuurlijk al dat dit hete dropjes zullen zijn. Fabrikant 'Trimex' (wie?) voegt daar "...echt stark!" uitroepteken aan toe. En dan hebben ze de waarschuwing 'extra hard' nog weggelaten, maar dat is wel het eerste wat opvalt bij het in de mond nemen van deze gebitsbrekers (tandenplakfac- tor: 7). Harde dus, zoete dropkaramels met de smaak van salmiak. Al zuigende sijpelt de poederige salmiakzoutvulling eruit en na (dapper) doorbijten kickt de ammoniumchloride helemáál in met een matig op de tong (en in de keel) brandend neveneffect. Maar dit is te overleven. Een in résumé lekker zoetpittig maar niet te pittig salmiakdropje dat zelfs nog verrassend scherp van zich doet spreken na doorslikken. De droppen 'smelten' in het open zakje na een aantal dagen aan elkaar vast.

Eindoordeel: 8,5.

'n Tikkeltje onweerstaanbaar

Nieuw! Tikkels, Drop&Dropmint en Drop&Fruit.

Het was maar een kat

Toverdoosjes

RedBand maakt met deze Toverdoosjes zijn eigen leus "als je voor pret bent" meer dan waar. Niet dat er daadwerkelijk mee getóverd kan worden, maar het komt in de buurt. Aan de verpakking is veel aandacht besteed. Naast de gebruikelijke pakkende rode kleur is de zak (15x25cm) voorzien van diverse tekeningen op zowel voor- als achterkant: de tovenaar met witte baard en blauwe puntmuts (hij houdt een intrigerende roze bol vast) valt het meest op, maar er is bijvoorbeeld ook een olijke uil met sleutel in zijn bek te zien. Voorop een foto van een schatkist waar de dropjes uit vliegen en achterop een voorbeeld van het zogenaamde droomkasteel wat je kunt bouwen. Want elk kartonnen 'toverdoosje' (3,5x4,0cm) heeft aan één kant een plaatje, en tezamen kunnen deze als een soort puzzel gelegd worden. De toverdoosjes, die te openen en te sluiten zijn, zijn verder als schatkist bedrukt; het is allemaal lekker span- nend. Voor kinderen, dan..

Ín elk doosje zitten (meestal tien, soms negen) schattig kleine, gesuikerde bruine dropjes in diverse geometrische vormen: ruit, ovaal, vierkant, klaver, hart, driehoek, 'achtjes'. Er is overigens aardig wat suiker naar de zak zelf 'gelekt', dus openen met beleid. De dropjes zijn zacht, met bij doorbijten een nèt wat elastische beet (tandenplakfactor: 6). De smaak is met name die van korrelig suikerzoet, met een lichte salmiakhint in de nasmaak. Waardoor vlak voor doorslikken iets meer pit in een dropje zit. De dropjes lijken wel wat op griotten. RedBand: "Door de vrolijke kleuren en speelse vormen in combinatie met een heerlijke zoete smaak zijn deze snoepjes ideaal voor kinderen. Er is extra aandacht aan zowel het snoep als de verpakking gegeven, om de kinderen creatief uit te dagen." Het is daarna aan de tandarts om de gebitjes weer gaaf te 'toveren'. Maar daar heeft niemand het over natuurlijk, want dàt is geen marketing.

Eindoordeel: 8,0.

Salmiakkrijt

Bij de Xenos verschijnen nooit eerder geziene 'salmiakkrijtjes' van Holland Candy House in het rek; voor een daar gebruikelijke lage prijs (400g €1,25). Op de voorkant een enkele sticker in prachtig paars met een roodwit gestreepte circustent. Schijnbaar is dàt wat ze bij Van Vliet The Candy Company zien als een 'Hollands snoep- huis', want dit bedrijf blijkt volgens de achterkant de ware maker. Die achterzijde ziet er precies zo uit als de zakken van Kindly's, die namelijk uit dezelfde fabriek komen. De dropjes zelf zijn duidelijk een evenzo gestolen spinoff van Venco's schoolkrijt als RedBand's stoepkrijt (inmiddels uit de rekken) dat zijn. Overigens worden dergelijke zakken van 'Holland Candy House' later ook bij Jumbo gezien (te Groningen).

Door hun harde, antracietgrijze suikercoating kletteren de dropjes prettig klinkend tegen elkaar. De drop verkruimelt in aanvankelijk suikerzoet, waarna een lichtbittere melassesmaak zich openbaart. Het is even doorkauwen met die elastische textuur van licorice (tandenplakfactor: 7) - hap - kauw - kruimige kern - slik - en dan de lekkere nasmaak van licht salmiakzoet (op een kermisdrop achtige manier). Een gelaagdheid aan smaken, niet allemaal even geslaagd, maar in combinatie toch wel spannend.

Eindoordeel: 8,0.

Läkerol original

Naast de vele variaties heeft het Zweedse Läkerol natuurlijk ook een 'naturel' versie op de markt gebracht van zijn suikervrije pastilles op basis van Arabische gom. Die zit onder de noemer 'original' in een eender (groen) doosje als alle andere soorten, maar dan zonder inspirerend plaatje. Dit doosje opent en sluit met het bekende kliksysteem waarbij een uitstekend lipje van karton aan de binnenkant als een patrix-matrix in een open inkeping valt. Door zijn afmeting (4,5x5,5cm) past het doosje in elke binnenzak.

Ook de vorm van de pastilles zelf is bekend. Een ronde pastille met gecentreerde reliëfopdruk van een 'A', omgeven door stralen. Als je alle verschillende Läkerols door elkaar zou gooien, zou je aan het uiterlijk never nooit niet de ene soort van de andere kunnen onderscheiden. De textuur is weer elastisch (tandenplakfactor: 8). Deze pastille is fris van smaak, meer menthol dan drop, met een zeer lichte, enigszins bitterzoete, zoethout ondertoon. 'Drop' is een groot woord voor deze variant, en, in al zijn nietszeggendheid, 'lekker' eigenlijk ook.

Eindoordeel: 7,0.